مریم رفیعیان- حماسه سازان گیل- رئیس پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی گیلان با بیان اینکه مدیریت جزیره‌ای یا بخشی که شامل محیط زیست، جامعه محلی، سازمان گردشگری و اداره آب منطقه‌ای می‌شود، باعث تخریب تالاب انزلی است ؛ گفت: اثرات مدیریت جزیره‌ای و عدم توجه به مدیریت یکپارچه منابع آب در سطح حوضه آبریز باعث رقابت بین کاربری‌های مختلف به دلیل محدودیت آب، تاثیرات نامناسب مصارف بالادست بر مصرف کنندگان پایین دست، تامین نشدن نیازهای حداقل زیست محیطی و گاهی خشک شدن تالاب می‌شود.

به گزارش خبرنگار حماسه سازان گیل ؛ دکتر هادی مدبری لیف شاگرد در کارگاه آموزشی ارتباطات ، آموزش ، مشارکت و آگاهی افزایی با محوریت تالاب بین الملللی انزلی (( CEPA که صبح روز بیست و نهم مرداد ۱۴۰۲ در هتل کادوس رشت برگزار شد با اشاره به موضوع تالاب انزلی تهدیدها و حفاظت گفت: تالاب‏ها به دلیل ارایه کالاها و خدمات مستقیم و غیرمستقیم به جامعه بشری، بسیار اهمیت دارند و این امر سبب رشد فزاینده توجه به احیا و نگهداری آنها در جوامع مختلف شده است.
وی ادامه داد: به ‏منظور حفظ ارزش‏های زیست‏ محیطی تالاب‏ها و تضمین رفاه اقتصادی-اجتماعی حاشیه ‏نشینان تالاب، تامین مقدار آب مورد نیاز برای ارایه مناسب خدمات اکولوژیکی مرتبط با موجودات اکوسیستم و جوامع محلی اطراف تالاب ضروری است.
دکتر مدبری ؛ در باب نظام هیدرولوژی و مدیریت آب در تالاب انزلی خاطر نشان کرد: توزیع غیر یکنواخت آب در طول مکان و زمان، وجود بیشترین تقاضای آب در زمان وقوع کمترین بارندگی، ساخت سدها و شبکه‌های کشاورزی جدید، رشد جمعیت و توسعه صنعت و بهداشت از ضرورت‌هایی است که آب را به چالشی بزرگ برای جهان تبدیل کرده است.
وی افزود: برنامه ریزی و تخصیص منابع آب بدون توجه به اثرات بلندمدت در زمینه تحلیل توامان خصوصیات هیدرولوژیکی، زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی منجر به هزینه‌های بسیار زیادی در سطح حوضه آبریز می‌شود؛ بیشترین آسیب در حوضه‌های آبریزی به‌وجود می‌آید که در انتهای آن یک اکوسیستم زنده مانند تالاب وجود دارد.
عضو هیئت علمی پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی در خصوص نیاز آبی زیست محیطی، تصریح کرد: مطابق تعریف کنوانسیون رامسر نیاز آبی زیست محیطی کمیت و کیفیتی از آب است که جهت حفظ یک ویژگی اکولوژیکی مشخص برای تامین پایداری کارکردها و خدمات یک اکوسیستم تالابی مورد نیاز می‌باشد؛ طبق این تعریف برای تعیین نیاز آبی زیست محیطی باید کارکردها و خدمات تالاب مورد نظر را شناخت.
وی با بیان اینکه رویکردهای محاسبه نیاز آبی زیست محیطی باید جامع نگر، هیدرولوژیکی و اکولوژیکی باشد، گفت: تعیین و تخصیص جریان زیست محیطی بر اساس مدیریت یکپارچه موثرترین نگرش برای جلوگیری از اثرات مخرب مداخله در جریان رودخانه‌ها و تالاب‌هاست.
مدبری در خصوص مدیریت یکپارچه منابع آب بیان کرد: رویکردهای موفق سیستماتیک و در برگیرنده منافع تمام ذینفعان شامل کشاورزی، محیط زیست، شرب و صنعت می‌شود؛ در این مفهوم پیکره‌های آبی و اکوسیستم‌های مربوطه ذینفعان آب و سطوح مختلف حکمرانی باید در فرآیند تصمیم گیری لحاظ شود و همچنین اهداف اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی جهت نیل به دستاوردهای پایدار با یکدیگر تطبیق داده شوند.
رئیس پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی افزود: مدیریت یکپارچه منابع آب شامل برنامه ریزی و مدیریت هماهنگ آب، زمین و دیگر منابع محیط زیست در راستای عدالت اجتماعی، راندمان اقتصادی و توسعه پایدار می‌باشد.
مدبری گفت: تالاب‌ها زیستگاه‌های ارزشمند و پیچیده‌ای هستند که از تک سلولی‌ها تا تکامل یافته ترین موجودات در آنها زندگی می‌کنند، فواید تالاب‌ها و ارزش‌های منحصر به فرد آنها سبب شده که در دهه‌های اخیر تلاش‌های زیادی به منظور حفظ تالاب‌ها صورت گیرد، زیرا دارای ارزش‌های اجتماعی، فرهنگی و گردشگری هستند و باعث تعدیل آب و هوایی می‌شوند.
وی ادامه داد: با اینکه تالاب‌ها از عناصر کلیدی در نظام جهانی آب بوده و علی رغم آشکار شدن نقش و اهمیت آنها، اما در مواجه با بحران آب دچار مشکلات عدیده‌ای شده‌اند؛ وجود بحران زیست محیطی در رودخانه‌ها و تالاب‌های کشور به علت رقابت نابرابر با سایر بخش‌ها به وجود آمده است.
رئیس پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی بیان کرد: موانع در مدیریت منابع آب تالاب انزلی به دو دسته طبیعی و انسانی تقسیم می‌شود، عوامل طبیعی شامل نوسانات آب دریای خزر، خشکسالی‌های اخیر و تغییر اقلیم است. همچنین بهره برداری بی رویه از رودخانه‌ها، افزایش ورود رسوبات به داخل تالاب، تاسیس سدها و کانال‌های انحرافی، تخلیه مواد زائد و فاضلاب به تالاب، تغییر کاربری زمین‌های حاشیه‌ تالاب به اراضی کشاورزی و… از جمله عوامل انسانی در مدیریت منابع آب تالاب انزلی هستند.